Duurzaam waterbeheer in Vlaamse golfclubs
Als trotse co-creator van de Green Deal Sportdomeinen zetten wij ons in voor een groenere toekomst. De Green Deal sportdomeinen is een initiatief van de Vlaamse overheid, met de minister van Sport en de minister van omgeving, om sportdomeinen te vergroenen. Bodem en water zijn de twee centrale thema's die vanuit VMM en Sport Vlaanderen naar voor worden geschoven.
"Een lerend netwerk, het gebruik van circulair water en ons Kompas Duurzaamheid vormen de basis van onze ‘green deals’" zegt Marc Verneirt, CEO Golf Vlaanderen, die een dubbele rol vervult binnen dit initiatief. Enerzijds zetelt Marc als bestuurder van de Vlaamse Sport Federatie (VSF – koepelorganisatie van alle sportfederaties) mee in de stuurgroep die verantwoordelijk is voor de opvolging en bewaking van de uitvoering van de Green Deal. Anderzijds vertegenwoordigt Marc Golf Vlaanderen als co-creator. Dit betekent dat Golf Vlaanderen zich engageert om drie ‘trails’ uit te werken, één daarvan is circulair water.
Een belangrijk aspect van duurzaamheid is waterbeheer, vooral in een sport zoals golf waar het behoud van het gras en de natuur centraal staat. Vandaag duiken we in de wereld van wateraudits en ontdekken we hoe Vlaamse golfclubs werken aan efficiënt watergebruik en een circulair verhaal.
Wateraudit: een professionele gids naar optimaal watergebruik
In dit kader spraken we met Paul Van Breda (*), een expert op het gebied van irrigatie en waterbeheer met 35 jaar ervaring. Paul heeft onlangs wateraudits uitgevoerd bij negen Vlaamse golfclubs om op maat advies te geven voor efficiënter waterbeheer. Maar wat houdt zo'n wateraudit eigenlijk in?
Een wateraudit begint met een kop koffie en een goed gesprek. Paul zit samen met de verantwoordelijken van de golfclub om de huidige situatie en het waterbeleid van de club te bespreken. Hierbij worden belangrijke gegevens zoals wateropslag en bodemcondities onder de loep genomen. Vervolgens gaat Paul het terrein op, samen met de greenkeeper, om de irrigatie- en drainage-installaties te inspecteren. Samen bekijken ze niet alleen de huidige staat van de systemen, maar zoeken ze ook naar mogelijkheden om efficiënter gebruik te maken van regenwater.
Een versterkte focus op duurzaamheid: good practices en een integrale aanpak
Na de verschillende wateraudits was Paul aangenaam verrast door de sterke betrokkenheid van de meeste golfclubs bij hun waterbeleid en de implementatie van good practices. Toch benadrukt hij dat duurzaam waterbeheer meer is dan het nemen van individuele maatregelen. Het draait om het creëren van een integraal plan, gebaseerd op data en de specifieke situatie van elke golfclub.
Het doel is niet simpelweg meer water beschikbaar hebben door extra buffers aan te leggen, maar het optimaliseren en beheren van de bodem. Door het gebruik van de juiste grassoorten en onderhoudstechnieken kan de bodem meer water vasthouden. Het is een slim samenspel tussen watermanagement, bodembeheer en het juiste moment van irrigatie.
Ik ben bij 9 Vlaamse clubs geweest en was steeds opnieuw aangenaam verrast door de reeds genomen initiatieven om binnen de mate van het mogelijke, en vaak met beperkte budgetten, toch om te gaan met de uitdagingen rondom klimaat en water. Dat verdient zeker waardering en meer aandacht.
Golfbanen als onderdeel van het eco-systeem: een circulair verhaal
In Vlaanderen zijn de meeste golfbanen prachtige parken gekenmerkt door grote loofbomen. Die bomen worden door de golfclubs verzorgd in het dagdagelijks onderhoud en met de waterhuishouding van de golfbaan. Het irrigatiesysteem vult niet alleen het grondwater aan voor het gras, maar voorziet ook het hele park, inclusief de bomen en planten, van water. Deze bomen dragen bij aan het verminderen van CO2-uitstoot door fotosynthese, waarbij ze CO2 uit de lucht halen en opslaan in hun weelderige groen.
Stel je eens voor wat er zou gebeuren als er geen golfbaan was. Een golfbaan is eigenlijk een park van ongeveer 50 hectare, dat dagelijks wordt onderhouden en dient als wateropslag voor het te veel aan neerslag in België. Op die manier draagt de hele golfsector bij aan het maatschappelijk CO2-verhaal. Het te veel aan water wordt opgevangen en weer teruggegeven wanneer dat nodig is, waardoor een duurzaam en efficiënt gebruik van water wordt gestimuleerd.
Bij Golf Vlaanderen nemen we duurzaamheid serieus en werken we hard aan het bevorderen van verantwoord waterbeheer in onze golfclubs. Wateraudits helpen ons om de efficiëntie van onze irrigatie- en drainage-installaties te optimaliseren. We begrijpen dat duurzaam waterbeheer geen quick fix is, maar een integrale benadering vereist, gebaseerd op data. Door onze golfbanen te beschouwen als onderdeel van het eco-systeem, dragen we bij aan het behoud van groen, het verminderen van CO2-uitstoot en het realiseren van een circulaire economie.
(*) Indien je vragen hebt over dit onderwerp, neem dan contact op met Golf Vlaanderen. Met droevigheid melden we dat Paul Van Breda is overleden kort na het afronden van dit project.